Konkurs literacki
Treść
Fiku – miku, kukuryku – Łukasiewicz w limeryku!
Jak na tytuł konkursu literackiego o postaci ważnej dla historii naszego miasta, nie brzmi zbyt poważnie… Jednak to celowy zabieg, którym chcę podkreślić, że literatura ma różne oblicza i nie musi być śmiertelnie poważna.
Limeryk – gatunek, z którym przyjdzie się zmierzyć uczestnikom konkursu, to krótki wiersz o tematyce humorystycznej, często wręcz absurdalnej, ale chętnie uprawiany nawet przez noblistów.
“ Limeryk to niesforne ziółko z ogrodu literatury angielskiej. Jakoś dziwnie przyjęło się też w Polsce, grunt okazał się podatny”- pisała Wisława Szymborska i z wielką przyjemnością tworzyła te niewielkie, niepoważne wierszyki, ujawniając w nich swoje poczucie humoru oraz dystans do siebie i świata.
Limeryk składa się z pięciu wersów o ustalonej liczbie sylab akcentowanych*, zrymowanych w układzie aabba. Nie przerażajcie się tą informacją, bo w praktyce oznacza ona, że trzeba ułożyć krótki wierszyk (5 wersów, czyli linijek wiersza) i postarać się o jednakowe brzmienie zakończeń wersu 1, 2 i 5. oraz inne dla wersu 3 i 4.
Przeczytajcie jeden z takich utworów naszej noblistki, a z pewnością zrozumiecie o co chodzi. W razie trudności można wiersz przeczytać kolejny raz, na głos, zwracając uwagę na zakończenia wersów.
Król Popiel, tyran i niecnota,
bezsilnie się po wieży miota.
Osaczon przez zgłodniałe myszy,
srodze pogryzion, charczy, dyszy:
,,Kota! Królestwo dam za kota!”
Jeśli ktoś ma tzw. muzyczne ucho, powinien usłyszeć charakterystyczny rytm, a układając taki wierszyk, nie będzie nawet musiał sprawdzać liczby sylab czy akcentów.
Limeryk, choć króciutki, ma jednak także określoną budowę wewnętrzną. Skojarzcie ją sobie z kompozycją wypracowania: wstęp, rozwinięcie i zakończenie.
Pierwszy wers utworu powinien określać głównego bohatera i miejsce, w drugim następuje zawiązanie akcji, która rozwijana jest potem w wersie trzecim i czwartym (o odmiennym rymie!), a piąty (zrymowany z pierwszym i drugim!) przynosi rozwiązanie sytuacji, zabawne lub zaskakujące, a przeważnie zabawne przez to, że zaskakujące.
Przyjrzyjcie się temu na kolejnym przykładzie z twórczości naszej noblistki:
Ambitnemu hodowcy w Łobzowie
rosła bujnie pietruszka na głowie.
Ekolodzy pospołu
zrywali ją do rosołu,
bo pietruszka to samo zdrowie.
Ktoś, komu spodobała się ta forma wiersza i bedzie chciał wziąć udział w konkursie, z pewnością znajdzie w Internecie więcej utworów, nie tylko Wisławy Szymborskiej, ale także Juliana Tuwima, Stanisława Barańczaka, Krzysztofa Daukszewicza, Jacka Kaczmarskiego, Michała Rusinka i innych. Może także poszukać rozwinięcie informacji, która w powyższych objaśnieniach dotyczących limeryku została oznaczona *. Zbyt wieloma szczegółami nie chciałam bowiem zaciemniać obrazu charakterystycznych cech tego gatunku, a w szkolnym konkursie możemy nieco przymknąć na nie oko.
Uczestnik konkursu powinien mieć podstawowe wiadomości o Łukasiewiczu, jego pracach i zasługach, ale liczę przede wszystkim na Waszą pomysłowość i poczucie humoru w zaprezentowaniu postaci i osiągnięć Łukasiewicza we wskazanej formie. Wiersz może zaczynać się na przykład tak:
“ Pan Łukasiewicz w mieście Gorlice…” lub “Pewien aptekarz w miasteczku nad Ropą…” itp.
Tak więc, podsumowując, konkursowy limeryk powinien być:
- związany z postacią Ignacego Łukasiewicza,
- napisany na komputerze lub ręcznie (starannie i czytelnie!),
- podpisany pseudonimem lub symbolem,
- oddany do biblioteki szkolnej do 25 marca 2022 roku, z umieszczoną w oddzielnej, zaklejonej kopercie informacją o tym, kto kryje się pod wybranym symbolem lub pseudonimem ( imię, nazwisko, klasa)
Ogłoszenie wyników oraz wręczenie nagród - oczywiście w postaci książek – nastąpi na początku kwietnia. Najciekawsze limeryki opublikujemy na stronie naszej szkoły, a może nawet wydamy książeczkę upamiętniającą w ten sposób obchody 200 rocznicy urodzin Ignacego Łukasiewicza.
Wszystko zależy od Was, więc wysilcie się trochę i poważnie potraktujcie ten konkurs o niepoważnym tytule. Może od takiego wiersza zacznie się czyjaś droga do kolejnego literackiego Nobla dla Polaka :-)
DW